Kedi ve köpekler için ilk yardım uygulamaları zamanında yapılarak hayatı kurtarılabilmektedir. İlk yardım, tüm canlılar için hayat kurtarıcı bir müdahaledir. Kedi ve köpekler için de ilk yardım durumları meydana gelebilmektedir. İlk yardım gerektiren durumların her an gelişebileceği düşünülerek tedbirli davranmak önemlidir.
Kedi- köpek ilk yardım müdahalesi gereksinimi duyduğunda mutlaka uzman desteği alınmalıdır. Bilinçsiz müdahale can kaybına neden olabilmektedir. Kedi- köpek ilk yardımları mutlaka veteriner hekim tarafından yapılmalıdır. Hastayı kliniğine götürene kadar mutlaka hekimnizle iletişime geçilip hastanın durumuyla ilgili hekime bilgi verin ve dikkat edilmesi gereken konularda hekiminizden destek almalısınız. Hekimin mesleki tecrübe ve becerisinin önemi ise önemlidir.
Kedi Köpek İlk Yardım İhtiyacı Nedir?
Tüm canlılarda olduğu gibi kedi- köpek ilkyardım gereksinimi doğuran olaylar da yaşanabilmektedir. Kedi ilk yardım ihtiyaçları trafik kazaları, düşme, çarpma, trafik kazaları ve elektrik çarpması sonucu gelişebilmektedir. Yine böcek sokmaları, arı sokması, zehirlenme, yanık, kavgaya karışma sonucunda meydana gelebilecek yaralanmalar olabilir. Kedi- köpek ilkyardım çağrısı için her dakika çok önemlidir. Hemen veteriner hekime ulaşarak destek alabilirsiniz. Ancak uygulanacak ilk yardım sırasında yapılacak müdahale türünü heiminizle tespit ederek hayati önem sırasında özen gösterilmelidir.
İlk yardım ihtiyacı doğuran durumlarda en önemli nokta mesleki bilgi birikimi kadar beceri ve tecrübe önemlidir. Tabi hekim kadar hasta yakınıda soğuk kanlı olulup paniğe kapılmamalıdır. Bu durumda tecrübesi ve uzmanlığına güvenilen veteriner hekim aranmalıdır. Travmatik vakalarda kliniğe erişmeden önce yapılması gereken müdahalenin önemi çok büyüktür. Kedi ya da köpek ilk yardım gereksinimi durumundaysa hemen veteriner hekim aranmalıdır. Özellikle trafik kazalarında her hangi birinin ne yapmalıyım? Diye düşünmesi çok önemlidir. Hasta izin verdiği ölçüde iletişim kurmaya çalışarak şok durumu kontrol edilmeli, mümkünse aktif kanamalara tampon yapılması(yara bölgesine bası uygulanması) veya kanama uzuvlarda ise(ayak, bilek,kuyruk vb.) ise üst bölgesinden turnike uygulanabilir ve kan kaybının azaltılmasına özen gösterilmelidir.
Trafik Kazlarında Kedi – Köpek İçin Ne Yapılmalıdır?
Her canlı gibi kedi- köpekler de trafik kazaları sonucunda ilk yardıma ihtiyaç duyabilirler, böyle durumlarla karşılaşan herkesin ilk yapması gereken can güvenliğidir. Kaza bölgesinde gerekli uyarı levhaları konularak kaza tekrarlarının önüne geçilmelidir. Ardından veteriner hekim aranmalı, kazazedeyle(kedi- köpek) iletişim kurarak şok durumu ve kalp ve nabız kontrolleri yapılmalıdır. Kazazede uygun zapturapt altına alınıp çok sarsmadan kliniğe götürülmeli. Sarsılma durumlarında iç kanamaları arttırabilir veya parçalı kırıklar varsa çevre dokulara zarar verebilir. Kazazede küçük ise uygun bir taşıma kafesine konulup bu şekilde taşınabilir. Kazazede büyük cüsseye sahip ise havlu baddaniye gibi gereçlerle sedye tarzında taşınabilir.
Köpek ilk yardım ihtiyacı duyuyorsa, önce kendini güvene alarak yaklaşılması gerekmektedir. Bu da hekimin tecrübe ve mesleki yeterliliğine bağlıdır. İlk yardım müdahalesi ilk 24 saatte çok önemli ve hayat kurtarmaktadır. Kaza geçirenin nefes alış verişi ve nabız durumu kontrol edilmelidir. Açık yara ve kanamalarda vücut ısısının düşeceği düşünülerek battaniye ve benzeri şeylerle ısı düşüşü engellenmelidir. Vakit kaybetmeden veteriner hekim aranarak ya da kazazede ulaştırılarak profesyonel yardım alınmalıdır.
Her hangi bir ilk yardım durumunda erken müdahalenin önemi tartışılmaz, hayat kurtarmak için saatler hatta dakikaların dahi önemli olduğu unutulmamalıdır. Kedi ve köpeklerde ilk yardım uzmanına erişim sağlanıncaya kadar geçen süre çok önemlidir. Bu durumda veteriner hekimle iletişim kurarak yanlış uygulamalardan kaçınmak gerekmektedir. Kesinlile sakin ve soğuk kanlı davranılmalıdır. Panik halinde kişi hata yapabilmekte veya sizin paniğiizi kazazede hissedip istenilmeyen davranışlar sergileyebilir.
İlk Yardım Çantasında Neler Bulunmalıdır?
Veteriner hekimin ilk yardım çantasında bulunması gereken her şeyin önemi bulunmaktadır. Hangisinin ne zaman gerekeceği bilinemeyeceğinden her an hepsi bulunmalıdır.
Makas, Cımbız, Turnike, Sargı bezi, Pens, Enjektör dijital termometre (civalıdan uzak durun), Amonyak, Oksijenli su, Alkol, Antiseptik solüsyon, baticon(iyot solüsyonu), Lokal anestezik pomat, Antihistaminik pomat ya da tabletler olarak bilinmektedir. Trafik kazası, yüksekten düşme, kavga sonucu yaralanmalar ısırıklar, zehirlenmeler için uygun tedavi uygulanmalıdır. Açık yaraya müdehale edilirken antiseptiklerde kullanılabir fakat oksijenli su kullanımından kaçınınız.
Elektrik çarpması sonucu oluşabilecek yara ve yanıklar farklı müdahale gerektirmektedir. Her hangi bir şekilde ilk yardım gereken durumlarda kedi ve köpeklere karşı öncelikle müdahale edenin can güvenliği sağlanmalıdır. Ardından yara, yanık, kesik ya da cisim yutma durumu değerlendirilerek bilinçli müdahale edilmelidir. Uygun müdahale tekniği uygun ihtiyaca göre yapılmalıdır.
İlk Yardım Müdahalesi Kedi – Köpek İçin Nasıl Uygulanır?
Hangi nedenle gelişirse gelişsin, kedi- köpek ilk yardım müdahalesi özenle ve zaman kaybetmeden yapılmalıdır. İlk yardım, uzman desteğine ulaşıncaya kadar herkesin bilmesi gereken hayati müdahaledir. İlk yardım trafik kazası sonucu gerekliyse;
Acilen trafik güvenliği sağlanarak başka kazaların önüne geçilmelidir. Hayvanın şokta olup olmadığı kontrol edilmeli Ani saldırganlıkla karşılaşılabileceğinden kendi güvenliğinizden emin olunmalıdır. Kontak kurmaya çalışarak durumu değerlendirmesi yapılmalı, Yara, yanık ve kanama durumları kontrol edilerek veteriner hekim aranmalıdır. Kazazedenin nefes alış açık olup olmadığı bilinç yerinde mi değil mi kontrol edilmelidir.
Vücut ısısının hızla düşeceği göz önünde bulundurularak korunmaya çalışılmalıdır. İzin verdiği ölçüde kanamanın önlenebilmesi için sargı beziyle kontrol altına alınmalıdır. Bütün müdahalelerde kişinin kendi can güvenliğine de azami özen göstermesi önemlidir. Çağrıda bulunulan veteriner hekim olay yerine ulaşıncaya kadar kontak kurularak ortak destek sağlanmalıdır.
Yüksekten Düşen Kedi – Köpek
Kedi- köpekler için yüksekten düşmeler de hayati tehlikelere neden olabilmektedir. Böyle durumların yaşanmaması için alınabilecek önlemler mutlaka alınmalıdır. Kapı pencerelere yeterli sağlamlıkta sineklik veya kedi ağı takılmalıdır. Meraklı hayvanlar olarak bilinen kediler avcılık içgüdüleri nedeniyle her böceğin, sineğin ve kuşun ardından atlayabilmektedir. Kedilerin alçak katlardan atlaması durumunun daha yüksek katlara göre daha çok zarar verebildiği düşünülmektedir.
Düşüş noktasının çim, toprak ya da beton olması da zararın etkisini artırmaktadır. Yüksekten düşüşlerde kedilerde oluşabilecek zararlar, kırıklar, üst damak yırtıkları, diyafram fıtıkları, iç kanama ve dil yaralarıdır. Bu tür vakalarda acilen veteriner hekime ulaşılması gerekmektedir. İlk 2 saat çok önemlidir ve hiç vakit kaybetmemeye özen gösterilmelidir. Yüksekten düşme sonucunda oluşabilecek yaralanma ve sakatlanmalara zamanında müdahale edilerek hayat kurtarılabilmektedir. Özellikle kediler yüksekten düşerken ağaç dalı ya da çamaşır teli gibi nesnelere takılarak da ciddi zarar görebilmektedir. Yüksekten düşen kedilerde kliniğe gidene kadar fazla hareket ettirilmeden taşınmalıdır. Mutlaka 12 ve 24 saat dikkat edilmelidir. Göz konjiktivaları veya diş etlerindeki beyazlık veya pembelik en basit iç kanama kontrolüdür.
Cisim Yutma ve Zehirlenmelerde İlk Yardım
Kedi ya da köpeklerde diğer canlılar gibi zehirlenme ve cisim(düğme, toka, oyuncak, iplik, iğne) yutma eğilimi bulunabilmektedir. Yine zehirlenme olayları kasten insanlar tarafından yapılabileceği gibi bilinmeyen nedenlerle de zehirlenebilirler. Böyle durumlarda ilk yardım müdahalesi bilinçli yapılmalıdır. Bilinçsiz yapılan her müdahale hayati öneme sahiptir. Zehirlenmelerde zaman çok değerlidir ve hiç vakit kaybetmeden özen gösterilmelidir. Ağız yoluyla zehirlenme durumlarında hastaya su verilmemelidir çünkü zehrin emilimini arttırabilir. Herhangi bir cisim yutan kedi ya da köpeklere en kısa sürede müdahale ederek cismin alınması gerekmektedir.
Kedilerin iplere karşı duyarlılığı bilinmektedir. Diline dolanarak biriken iplikleri kedi yutabilmektedir. Bazen iplik yutma sonucu doğal tepki olarak kusma durumu gelişebilir ve kendisi dışarı atabilir. Diğer oyuncak, toka, düğme gibi cisimleri yuttuğunda ise acilen ilk yardım alınmalıdır. Bu cisimlerin çıkarılması bekledikçe bağırsağa geçebilir ve bağırsakta tıkanıklığa sebep olabilir .Kronik kusmalara sebep olabilir ve iştahsızlaşır. Sivri cisimlerin yutulması son derece tehlikelidir. Vakit kaybetmeksizin müdahale edilmelidir. Kesinlikle evcil dostunuza tavuk kemiği gibi küçük kemikler verilmemeli. Çünkü küçük kemikler kırıldığında sivri ve keskin olabilmektedir. Mide bağırsağına batabilir veya kesebilir. İlk yardım alınacak veteriner hekimin uzmanlığı ve mesleki becerisinden emin olunması ayrıca önem taşımaktadır.
Kedi – Köpeklerde Oluşabilecek İlk Yardım Nedenleri
– Kaza sonucu meydana gelebilecek ilk yardım ihtiyaçları,
– Yanıklar,
– Her hangi bir şekilde boğulma tehlikesi,
– Elektrik çarpması sonucu oluşabilecek yara yanık v.s
– Kasten ya da kazaen zehirlenme
– Kış aylarında ya da soğuk ortama maruz kalarak donma sonucunda meydana gelebilecek durumlar,
– Isı çarpması,
– Nedeni bilinen ve bilinmeyen şok ve bayılma durumu,
– Kedi- köpeklerde kesik ya da cisim batması
– Kavga sonucu yaralanmalar,
– Düşme sonucu gelişebilecek iç kanama riski derhal acil müdahale
– Herhangi bir şekilde böcek sokması,
Arı sokması meraklı canların avcılık içgüdüsüyle muhatap olabilecekleri hayvanlar tarafından ilk yardım gereksinimleri doğabilmektedir. Yaşanabilecek her türlü ilk yardım çağrısında önemli nokta veteriner hekim desteği ve mesleki bilgi becerisidir.
